Το Μυστήριο Των Κοσμικών Ακτίνων

Υπάρχει ένα είδος ακτινοβολίας που το μεταφυσικό της όνομα (κοσμική) μας παραπέμπει στο εξώτερο διάστημα και προσφέρεται για σενάρια επιστημονικής φαντασίας. Οι κοσμικές ακτίνες ανακαλύφθηκαν το 1912 από τον Βίκτορ Χες, ανακάλυψη που του χάρισε το βραβείο Νόμπελ 24 χρόνια μετά. Είναι ακτινοβολίες υψηλών ενεργειών που βομβαρδίζουν τη Γη συνεχώς, καταφθάνοντας από κάθε δυνατή κατεύθυνση στο Σύμπαν. Κατά καιρούς οι επιστήμονες έχουν υποστηρίξει ότι μπορεί να προέρχονται από το κοντινότερό μας άστρο, τον Ήλιο, από τον διαπλανητικό χώρο, από τον Γαλαξία μας, ή από πολύ μακρινότερους γαλαξίες στο εξώτερο διάστημα. Όμως η αλήθεια είναι ότι, σχεδόν 100 χρόνια μετά την ανακάλυψή τους, η πηγή των κοσμικών ακτίνων και ο μηχανισμός επιτάχυνσής τους παραμένουν άλυτα μυστήρια.

Η ουράνια σφαίρα όπως εκτείνεται γύρω από τον Γαλαξία μας και οι περιοχές από τις οποίες προέρχονται οι υψηλής ενέργειας κοσμικές ακτίνες που ανιχνεύθηκαν από το πείραμα Οζέ. Οι γαλαξίες με γιγάντιες μελανές οπές στα κέντρα τους, απ’ όπου μπορεί να προέρχονται οι κοσμικές ακτίνες, σημειώνονται με αστερίσκους. Ο κοντινότερος ανάμεσά τους είναι ο γνωστός γαλαξίας Κένταυρος Α.

Αν και χιλιάδες κοσμικές ακτίνες διαπερνούν τα σώμα μας κάθε λεπτό, η ακτινοβολία αυτή είναι πολύ μικρή σε σχέση με την φυσική ακτινοβολία υποβάθρου, που οφείλεται σε διάφορες επίγειες πηγές, και γι’ αυτό παραμένει αόρατη και ευτυχώς ακίνδυνη για τον άνθρωπο. Οι επιστήμονες προσπαθούν τα τελευταία χρόνια, με διάφορα επίγεια πειράματα μεγάλης κλίμακας, να εντοπίσουν τις κοσμικές ακτίνες και την προέλευσή τους. Ένα από αυτά είναι και η διεθνής συνεργασία Πιερ Οζέ, επιστήμονες της οποίας ανακοίνωσαν πρόσφατα ότι ίσως έλυσαν το μυστήριο της προέλευσης των κοσμικών ακτίνων: οι πιο ενεργητικές προέρχονται από τους πυρήνες κοντινών γαλαξιών, στα κέντρα των οποίων γιγάντιες μελανές οπές καταναλώνουν άστρα και αέριο και εκπέμπουν σωματίδια και ενέργεια, εκατοντάδες εκατομμύρια ισχυρότερη απ’ ότι μπορεί να παράγει ο ισχυρότερος επιταχυντής σωματιδίων στη Γη.