Σάββατο 31 Ιανουαρίου 2009

Κυνηγός πλανητών



Παρότι οι αστρονόμοι έχουν ανακαλύψει μέχρι σήμερα πάνω από 200 πλανήτες που βρίσκονται έξω από το ηλιακό μας σύστημα, εντούτοις πολλά είναι τα γειτονικά μας άστρα τα οποία παραμένουν πολύ δύσκολο να παρατηρηθούν, ενώ πολλά επίσης είναι και τα ερωτηματικά που εκκρεμούν σχετικά με τη σύσταση και τη δομή αστεριών τα οποία προκαλούν έντονο επιστημονικό ενδιαφέρον.

Στο μονοπάτι της ανακάλυψης νέων εξωηλιακών πλανητών, αλλά και της παρατήρησης των γειτονικών μας άστρων, μπήκε από τις 27 Δεκεμβρίου, το νέο διαστημικό τηλεσκόπιο COROT της ESA, το οποίο αποτελεί δημιούργημα της Γαλλικής Υπηρεσίας Διαστήματος CNES. Η εκτόξευση του τηλεσκοπίου έγινε από το διαστημικό κέντρο Baikonur στο Καζακστάν.Οι κύριοι επιστημονικοί στόχοι του νέο τηλεσκοπίου είναι αφενός η ανακάλυψη νέων πλανητών και αφετέρου η εξέταση του εσωτερικού των άστρων της τοπικής περιοχής του Γαλαξία μας. Το φιλόδοξο έργο της παρατήρησης του εσωτερικού των άστρωνκαθίσταται δυνατή μέσω μιας τεχνικής που ονομάζεται «αστροσεισμολογία» και η οποία βασίζεται σε ανίχνευση ακουστικών κυμάτων που αντηχούν στα εξώτερα ατμοσφαιρικά στρώματα των άστρων. Μελετώντας αυτές τις αστρικές σεισμικές δονήσεις, οι αστρονόμοι θα μπορούν να εκτιμήσουν με αρκετά μεγάλη ακρίβεια την ηλικία αλλά και τη χημική σύσταση των παρατηρούμενων άστρων.

Από την άλλη πλευρά, ο εντοπισμός νέων πλανητών θα γίνει μέσω μιας τεχνικής η οποία μετρά το ποσοστό μείωσης της φαινόμενης λαμπρότητας ενός άστρου, κάτι το οποίο οφείλεται σε διέλευση, μπροστά από αυτό, κάποιου άλλου ουράνιου σώματος. Αυτές οι παρατηρήσεις θα γίνουν χρησιμοποιώντας το τηλεσκόπιο διαμέτρου 30 εκατοστών, το οποίο, καθώς θα βρίσκεται στο διάστημα, θα είναι πλήρως απαλλαγμένο από τις αλλοιώσεις που επιφέρει η γήινη ατμόσφαιρα. Το COROT θα είναι σε θέση να παρατηρήσει περίπου 120.000 άστρα.Με το COROT εγκαινιάζεται μια νέα περίοδος στον τομέα της έρευνας για εξωηλιακούς πλανήτες: ασφαλώς η χρονολογία-ορόσημο σε αυτόν τον κλάδο της αστρονομίας υπήρξε το 1995 οπότε και ανακαλύφθηκε ο πρώτος πλανήτης, ο περίφημος 51 Pegasi b. Οι περισσότεροι πλανήτες που έχουν ανακαλυφθεί είναι γιγάντιοι αεριώδεις πλανήτες, μεγαλύτεροι από το Δία, ενώ εκείνο που προκάλεσε την έκπληξη των επιστημόνων είναι ότι τα πλανητικά συστήματα που έχουν ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα δε μοιάζουν με το δικό μας, κάνοντάς τους να αναθεωρήσουν τις απόψεις τους περί σχηματισμού πλανητικών συστημάτων.Οι περισσότεροι από τους πλανήτες που αναμένεται να ανακαλύψει το COROT, λογικά θα κατατάσσονται στην ίδια ομάδα των αεριωδών γιγάντων, ωστόσο η μεγάλη ελπίδα των αστρονόμων είναι να εντοπισθούν πετρώδεις πλανήτες σε μεγέθη όχι πολύ μεγαλύτερα από εκείνα της Γης. Πάντως, όπως επισημαίνεται, η τεχνική της διέλευσης (Transit) που χρησιμοποιείται από το COROT για τον εντοπισμό νέων πλανητών, είναι μόνο 1 από τις 6 υπάρχουσες τεχνικές και είναι επόμενο να μην εντοπισθούν πλανήτες που δεν παρεμβάλλονται μεταξύ τηλεσκοπίου-άστρου, αλλά βρίσκονται σε άλλη σχετική θέση και των οποίων ο εντοπισμός είναι ευκολότερος με άλλες μεθόδους όπως παρατήρηση των διακυμάνσεων της βαρύτητας.

Δεν υπάρχουν σχόλια: